Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı “2024-2026-cı illərdə maliyyə sektorunun inkişafı Strategiyası”nda müəyyən edilmiş strateji hədəflər çərçivəsində bank nəzarəti və tənzimləməsinin ən qabaqcıl standartlara uyğunlaşdırılması, o cümlədən banklarda korporativ idarəetmə sahəsində normativ hüquqi bazanın modernizasiyası üzrə təşəbbüsləri davam etdirir.
Daha əvvəl də məlumat verildiyi kimi, (https://www.cbar.az/press-release-4804/recommendations-on-corporate-governance-standards-for-banks-approved) bu təşəbbüslər çərçivəsində Mərkəzi Bankın “Banklarda korporativ idarəetmə Standartlarına dair Tövsiyələr” adlı sənədi qəbul edilib. Sözügedən sənəd, bu sahənin tənzimlənməsi üzrə Mərkəzi Bankın gələcək strateji baxışını əks etdirir və nəzarət orqanının müvafiq sahədə planlaşdırılan tələblərinə bankların hazırlıqlı olmalarının təmin edilməsi məqsədini daşıyır.
Bildirik ki, qeyd olunan təşəbbüslərin davamı olaraq, 25 sentyabr 2024-cü il tarixində “Banklarda korporativ idarəetmə Standartları”na əlavə və dəyişikliklər qüvvəyə minib. Yuxarıda qeyd olunan sənəddən fərqli olaraq, Standartlar tövsiyə xarakteri daşımır və hal-hazırda Mərkəzi Bankın korporativ idarəetmə sahəsi üzrə banklara qarşı mövcud olan tələblərini ehtiva edir.
Standartlara edilmiş son dəyişikliklərə əsasən, bankların Müşahidə Şuralarının tərkibinə müstəqil üzvlərin daxil edilməsinə dair tələb 08 sentyabr 2025-ci il tarixindən etibarən nəzarət zərfi dövlətə məxsus olan banklara da şamil ediləcəkdir. Ölkəmizdə korporativ idarəetmə sahəsi üzrə ilk dəfə tətbiq edilən bu yenilik səhmdar strukturundan asılı olmayaraq bütün banklara vahid yanaşmanın tətbiq olunmasına və bununla da banklarda idarə etmə mexanizmlərinin təkmilləşməsinə xidmət edir.
Digər dəyişikliklərlə, Müşahidə Şurasının müstəqil üzvü vəzifəsinə namizəd şəxsin son üç ildə banka aidiyyəti olan şəxsin əməkdaşı olmaması tələbi əlavə olunmuş, müstəqil üzvün müstəqillik statusunun qüvvədə olduğu müddət limiti altı il olaraq müəyyən edilib.
Bununla yanaşı, müstəqillik meyarlarında bankın əməkdaşları üzrə xüsusi tələblər müəyyən edilib. Yeni tələblərə əsasən, Müşahidə Şurasının müstəqil üzvü vəzifəsinə namizəd şəxs bankın işçisi olmamalıdır. Əvvəllər bankda işləmiş şəxsə isə bankda işlədiyi müddətin ən azı üçdə ikisi (minimum 3 il olmaqla) müddətində fasilə tətbiq edildikdən sonra onun müstəqil üzv təyin oluna bilməsi imkanı nəzərdə tutulub.
Standartlara edilmiş düzəlişlərlə Komplayens Komitəsinin tərkibinə dair tələblər aydınlaşdırılıb, eləcə də İdarə Heyətinin sədri, Baş risk inzibatçısı və Baş komplayens inzibatçısı ilə bağlı əvəzetməyə dair tələblər dəqiqləşdirilib.
Bu düzəlişlərin edilməsində əsas məqsəd banklarda korporativ idarəetmə funksiyasının davamlı olaraq gücləndirilməsi və banklarda idarəetmənin şəffaflığının artırılmasından ibarətdir.
“Banklarda korporativ idarəetmə Standartları” ilə aşağıdakı keçid vasitəsi ilə tanış olmaq mümkündür:
https://uploads.cbar.az/assets/3ff8beba727780c6b2d6f9339.pdf