Bərpaolunmaz yanacaqlara tələbat sabit qaldıqda, hasilatın 25 ildən sonra da mövcud səviyyədə saxlanılması üçün şirkətlər hələ kəşf edilməmiş yataqları işləməli olacaqlar. Bu barədə Beynəlxalq Enerji Agentliyi (IEA) xəbərdarlıq edib.
Agentliyin hesablamalarına görə, dünyada neft və qazın kəşfiyyatı və hasilatına illik ümumi investisiyalar 2050-ci ilə qədər təqribən 540 mlrd. dollar təşkil etməlidir. Səbəb mövcud yataqlarda hasilatın sürətlə azalmasıdır.
IEA-nın icraçı direktoru Fatih Birol bildirib ki, “mövcud hasilatın sürətlə azalması və ABŞ şist neftindən asılılığın artması səbəbindən neft-qaz sənayesi indiki səviyyəni qorumaq üçün daha sürətli irəliləməlidir”.
Qurum qeyd edir ki, əgər tələbat dəyişməz qalarsa, yeni yataqların işlənməsi zəruri olacaq. Bu yanaşma son illərdə iri istehsalçıları “təmiz” enerjiyə daha çox sərmayə qoymağa çağıran IEA-nın mövqeyində mühüm dəyişikliyi ifadə edir.
Hazırda neftə tələbatın yaxın vaxtlarda zirvəyə çatacağına dair əlamətlər yoxdur. Əksinə, yüksək hasilat həcmlərinə hələ uzun müddət ehtiyac qalacağı proqnozlaşdırılır. BP-nin qiymətləndirməsinə görə, 2025–2026-cı illərdə qlobal neft artıqlığı gözlənsə də, 2026-cı ildən sonra OPEC-dən kənar hasilat artımı 12–18 ay ərzində sabit qalacaq.
IEA-nın proqnozu 15 minədək yatağın və oradakı hasilatın azalması tempinin təhlilinə əsaslanır. İnvestisiya qoyulmadığı halda, qlobal təklif hər il Norveç və Braziliyanın ümumi hasilatına – gündə 5 milyon bareldən çox – bərabər həcmdə azalacaq. Bu göstərici 2010-cu illə müqayisədə 40% artıqdır.
IEA enerji təchizatı şöbəsinin rəhbəri Kristofer Makqleyedin sözlərinə görə, “bu il qlobal investisiyaların yəqin ki, 570 milyard dollara çatacağı gözlənilir – bu isə mövcud hasilat səviyyəsini qorumaq üçün kifayətdir”.
