0
Qlobal mis bazarında son günlər görünməmiş canlanma müşahidə olunur. London Metal Birjası (LME) və Şanxay birjasında misin qiyməti yeni rekord həddə çatıb. İstehsal gücü əvvəlki kimi artmasa da, bazarda yaranmış tədarük problemləri və ABŞ-ın idxal siyasəti qiymətləri kəskin yüksəldib.
Misin rekord artımı: nə baş verir?
Reuters-in analitiki Endi Home yazır ki, mis qiymətlərinin sürətli artımı təkcə təklif çatışmazlığı ilə izah olunmur. Bazarın kəskin “parçalanması”, yəni regionlararası qiymət fərqlərinin böyüməsi də bu rallini gücləndirir.
Hazırda dünya üzrə:
•Fiziki misə tələbat artır,
•Emal zavodları konsentrat çatışmazlığı yaşayır,
•LME anbarlarındakı ehtiyatlar 100 min tonun altına düşüb — bu, son ayların ən aşağı göstəricisidir.
Təkcə bu həftə LME-də 54 min ton mis çıxarılmaq üçün qeydiyyatdan silinib. Analitiklərə görə, bu metalın böyük qismi ABŞ-a aparılacaq.
ABŞ mis bazarını “özünə çəkir”
ABŞ hazırda mis üçün dünyanın ən cəlbedici bazarına çevrilib. Səbəb – ölkədə mis məhsullarına tətbiq edilə biləcək idxal rüsumları ilə bağlı qeyri-müəyyənlik.
Rüsumların genişləndirilməsi barədə qərar gələn ilin ortasına qədər təxirə salınıb. Lakin buna baxmayaraq:
•ABŞ mis birjası (CME) üzrə qiymətlər LME-dən təxminən 500 dollar/ton yüksəkdir.
•Bu fərq fiziki arbitraj pəncərəsini geniş açır.
•Nəticədə ABŞ-a mis idxalı illik müqayisədə iki dəfədən çox artıb – yanvar–avqust dövründə 1,19 milyon ton.
Arbitraj pəncərəsi bağlanmadığı müddətcə daha çox mis ABŞ-a daşınacaq. Bu isə qlobal bazarda əlavə sıxlıq yaradır.
🔍 “Doctor Copper” nə deyir?
Adətən mis bazarı qlobal sənayenin “sağlamlıq indikatoru” kimi qəbul olunur. Lakin hazırkı vəziyyət paradoksaldır:
•Çin, Yaponiya, Avropa və ABŞ-da sənaye aktivliyi zəifləyir,
•Buna baxmayaraq mis rekord qiymətə çatır.
Bu, mis rallisinin iqtisadi bərpa deyil, tədarük böhranı və regional qiymət fərqlərinin təsiri ilə formalaşdığını göstərir.
📌 Nəticə: qlobal bazar üçün siqnal
BBN.az analitikasına görə:
•Misin bahalaşması elektrik enerjisi, elektronika, avtomobil sənayesi və bərpa olunan enerji layihələrinin maya dəyərinə təsir göstərə bilər.
•ABŞ bazarında tələb və qiymət fərqləri davam edərsə, 2026-ya qədər mis bazarında gərginlik yüksək qalacaq.
