Bu gün Dünya Bankı Azərbaycan üzrə ilk dövri Ölkə İqtisadi İcmalını (AÖİİ) təqdim edib. Hesabat ölkənin makroiqtisadi göstəriciləri və perspektivləri barədə ətraflı məlumat verir.
AÖİİ ildə iki dəfə dərc olunacaq və hər hesabat iki hissədən ibarət olacaq: birinci hissədə son iqtisadi meyllərin təhlili, orta müddətli perspektivlər və risklər, ikinci hissədə isə konkret siyasət məsələləri dərindən araşdırılacaq.
Hesabatda bildirilir ki, Azərbaycan son on ildə qlobal və regional sarsıntılara qarşı əhəmiyyətli dayanıqlılıq nümayiş etdirib. Rəqabət Məcəlləsinin qəbulu, vergi islahatları, lisenziya və icazələrin alınmasının sadələşdirilməsi, əmək münasibətlərində şəffaflaşma və digər iqtisadi islahatlar sahibkarlıq fəaliyyətinin dəstəklənməsində mühüm rol oynayıb.
Ölkədə həyata keçirilən islahatlar, strateji mövqe və zəngin enerji resursları güclü iqtisadi artım və yoxsulluğun azalmasını təmin edib. Hökumətin makroiqtisadi sabitliyə verdiyi önəm 2015-ci il neft şoku və COVID-19 pandemiyası dövründə fiskal və xarici ticarət profisitlərinin qorunmasına imkan yaradıb.
Hesabatda 2025-ci ilin ilk yarısında neft-qaz sektorunda 3,2% daralma, qeyri-neft sektorunda isə 3,9% artım qeyd olunub. Tikinti, nəqliyyat, İKT və pərakəndə ticarət sahələri normallaşıb, kənd təsərrüfatı və turizm isə artım tempini qoruyub saxlayıb.
İyun ayının sonuna inflyasiya bir qədər azalıb və illik inflyasiya 4,8%-ə enib, bu da Mərkəzi Bankın hədəf diapazonuna yaxındır. Xarici və fiskal balanslar profisitli qalır, dövlət neft fondu ehtiyatları 13,2% artaraq 65 milyard dollar, Mərkəzi Bank ehtiyatları isə 11,5 milyard dollar təşkil edib.
Gələcəyə baxışda, iqtisadi artımın 2025–2027-ci illərdə orta hesabla 1,7% səviyyəsində qalacağı proqnozlaşdırılır. Bu, neft qiymətlərinin azalması və fiskal siyasətin sərtləşməsi ilə əlaqələndirilir. İnflyasiyanın Mərkəzi Bankın hədəf diapazonunda qalacağı gözlənilir. Risklər uzunmüddətli aşağı artım və enerji qiymətlərində kəskin azalma ilə bağlıdır.
Hesabatın xüsusi mövzusu qeyri-neft sektoruna investisiyalar və onların artıma təsiridir. Ölkəyə investisiya səviyyələri ÜDM-in təxminən 20%-ni təşkil edir, əsasən neft-qaz gəlirlərinin azalması fonunda dövlət investisiyaları azalıb. Yerli özəl investisiyalar isə daha çox daxili bazara yönəlmiş sahələrdə — tikinti sektorunda cəmlənib. Struktur islahatlar isə siyasət sabitliyi, rəqabət mühiti, maliyyə resurslarına çıxış və məhkəmə sisteminin təkmilləşdirilməsi sahələrini əhatə edir.
Dünya Bankı bildirir ki, bu ilk Ölkə İqtisadi İcmalı siyasət müzakirələrini məlumatlandırmaq, sübuta əsaslanan qərarların qəbulunu dəstəkləmək və iş yerlərinin yaradılması ilə məhsuldarlığın artırılması yolları üzrə dialoqu təşviq etmək məqsədi daşıyır.
