Yaponiya Bankının (BOJ) sentyabr iclasının protokolları, idarə heyətində faiz dərəcələrinin artırılmasına dair fikirlərin gücləndiyini ortaya qoyub. İclas zamanı iki üzv dərhal faiz dərəcəsinin 0,75%-ə qaldırılmasını təklif etsə də, bu təşəbbüs qəbul edilməyib.
Bəzi siyasətçilər bazarları qəfil qərarla təəccübləndirməmək üçün ehtiyatlı olmağın vacibliyini vurğulayıblar. Digərləri isə “uzun müddət gözləməyin” iqtisadiyyata mənfi təsir göstərə biləcəyini deyərək, faiz artımlarının müntəzəm və mərhələli şəkildə aparılmasını təklif ediblər.
BOJ sentyabr və oktyabr aylarında dərəcələri sabit saxlayıb, lakin dekabr toplantısında mümkün dəyişiklik ehtimalı artmaqdadır.
Asiya bazarlarına təsir
Faiz artımı ilə bağlı müzakirələr yenin (Yapon iyeni) məzənnəsinə və Asiya səhm bazarlarına təsir göstərib. Protokolların açıqlanmasından sonra yen dollar qarşısında bir qədər güclənib, çünki investorlar Yaponiya Bankının ultra yumşaq pul siyasətindən tədricən uzaqlaşa biləcəyini gözləyirlər.
Faizlərin yüksəlməsi Asiya regionunda kapital axınlarının yenidən yönəlməsinə səbəb ola bilər – yəni bəzi sərmayələr Yaponiya istiqamətinə qayıda bilər. Bununla belə, ixrac yönümlü yapon şirkətləri üçün yenin möhkəmlənməsi mənfəət marjlarını azalda bilər, bu da Nikkei indeksinə qısamüddətli təzyiq yarada bilər.
Yaponiya iqtisadiyyatı üçün mənzərə
Uzun illərdir aşağı faiz siyasəti yürüdən Yaponiya üçün bu addım iqtisadi dönüş nöqtəsi ola bilər. Artan əməkhaqları və inflyasiyanın 2%-lik hədəfə yaxınlaşması BOJ-a siyasət xəttini normallaşdırmaq imkanı verir. Lakin iqtisadi artımın zəif qalması və qlobal tələbin azalması, faiz artımının həddən artıq ehtiyatla aparılmasını tələb edir.
İqtisadçılar bildirirlər ki, əgər BOJ dekabrda belə bir addım atarsa, bu qərar həm iqtisadi sabitliyi qorumaq, həm də inflyasiyanın nəzarətdən çıxmasının qarşısını almaq arasında balans tapmağa yönələcək.
